انواع عیوب انکساری

عیوب انکساری به زمانی گفته می شود که چشم فرد قادر به شکستن نور و انتقال آن به محیط های شفاف قرنیه و عدسی بر روی پرده حساس به نور شبکه که این قسمت در قسمت خلفی چشم قرار دارد متمرکز نشود به همین دلیل تصویر ایجاد شده به شکل تار و نامفهوم می باشد . همانگونه که از نام آن پیداست عیوب انکساری به عنوان بیماری در نظر گرفته نمی شود و فقط بخشی از اختلالات چشمی ست .

انواع عیوب انکساری

عیوب انکساری شامل انواع متفاوتی است از جمله موارد زیر :

نزدیک بینی یا میوپی : نزدیک بینی نوعی اختلال است که اشعه های نور جلو شبکیه متمرکز میشوند . در این اختلال اجسام نزدیک واضح به نظر می رسند، اما فرد اجسام دور را به صورت تار مشاهده می کند . میوپی و یا نزدیک بینی اگر ارثی باشد اغلب در کودکان بین 8 تا 12 ساله تشخیص داده می شود. در دوران نوجوانی به علت اینکه رشد بدن سریعتر انجام می شود، نزدیک بینی بدتر می شود. اما در سنین بین 20 تا 40 سالگی تغییرات اندکی وجود دارد . در انواع نزدیک بینی چشم می توان به دو نوع میوپی اشاره کرد . دو نوع میوپی وجود دارد : میوپی خفیف را میوپی پایین و میوپی شدید را میوپی بالا نامیده اند . افرادی که دارای میوپی بالا یا شدید هستند بیشتر در معرض خطر جداشدگی شبکیه هستند . زمانی که شبکیه جدا می شود، تنها راه مرمت آن جراحی ست . در عمل نزدیک بینی چشم داشتن معاینات منظم چشم توسط دکتر چشم پزشک به منظور مشاهده تغییرات شبکیه مهم است .

دوربینی یا هیپروپی Hyperopia: دوربینی نوعی اختلال در عیب انکساری بینایی است که به دلیل کوتاه بودن قطر قدامی خلفی کره چشم و یا کاهش انحنای قرنیه ی چشم می باشد. در نتیجه نور وارد شده به چشم در پشت شبکیه متمرکز می شود . در این صورت شما در ابتدا در دیدن اشیا نزدیک و سپس اشیا دور دچار مشکل می شوید . این نوع اختلال همانند اختلال نزدیک بینی اغلب ارثی ست و با افزایش سن، قدرت تمرکز بینایی نیز کاهش می یابد . البته شیوع دوربینی از نزدیک بینی چشم کمتر است .

درمان دوربینی به علت این که در دوربینی، پرتوهای نور موازی در پشت شبکیه چشم کانونی می گردند، لذا به کمک عمل تطابق می توان مقداری از دوربینی را جبران کرد . این نوع دوربینی را دوربینی ارادی می گویند . مقداری از دوربینی که به کمک تطابق برطرف نمی شود به اصلاح دوربینی مطلق نام دارد.

علائم و نشانه های دوربینی یا هایپروپی

از علائم دوربینی می توان به موارد زیر اشاره کرد

پلک زدن مکرر

خستگی چشم

ناتوانی در تمرکز بر روی اشیا

تاری دید گذرا

تاری دید دائمی

مشکلات در دید دو چشمی

کاهش هماهنگی دست و چشم

کج و معوج شدن صورت بیمار در هنگام مطالعه

پیر چشمی  Presbyopia:

نوعی اختلال است و به معنای کاهش دامنه تطابق چشم بیمار است که در نزدیکترین نقطه مورد نظر، یک بینایی راحت و واضح برای فرد رخ نمی دهد . این اختلال یک پدیده طبیعی ست که در اثر افزایش سن و معمولا در اوایل یا اواسط دهه پنجم زندگی رخ می دهد . از علائم بروز ابتلا به پیرچشمی باید برای خواندن کتاب آن را در دست کشیده شده بگیرید و احتمال اینکه خواندن خطوط ظریف برای فردی که دچار پیری چشم شده است مشکل شود زیاد است. گاهی این امکان وجود دارد که همراه با سر درد و خستگی همراه باشد . پیر چشمی اگر به تنهایی اتفاق بیفتد یک حالت طبیعی ست اما گاهی اوقات ممکن است با دیگر اختلالات همچون نزدیک بینی و یا دوربینی و یا آستیگماتیسم همراه باشد .

علائم و نشانه های پیر چشمی

در اکثر افراد اولین علامت ایجاد اشکال در حین مطالعه نوشته های ریز به خصوص در شرایط روشنایی کم می باشد .

در مطالعه طولانی مدت و یا در حین انجام کارهای ظریف و ممتد، خستگی و خواب آلودگی ایجاد می شود .

ایجاد اشکال در سوزن نخ کردن اگر چه در نور زیاد به علت تنگ شدن مردمک، این کار با اشکال کمتری بر حسب سن امکانپذیر است .

آستیگماتیسم : نوعی اختلال است که علت آن وجود نامنظمی در شکل و انحنای قرنیه است . گاهی اوقات می تواند به دلیل نامنظمی شکل و انحنای لنزی که در پشت عنبیه قرار دارد بروز دهد . در واقع آستیگماتیسم حالتی ست از چند دیوپتر که در آن چشم حالت کرویت خود را از دست می دهد و به حالت بیضی تبدیل می شود . در این حالت چشم تصویری با نقاط یا خطوط کانونی متعدد ایجاد می کند .

انواع آستیگماتیسم

آستیگماتیسم نزدیک بینی

آستیگماتیسم دوربینی

آستیگماتیسم دوربینی

اگر یک چشم آستیگماتیسم داشته باشد و درمان نشود امکان ایجاد تنبلی چشم وجود دارد . که از عوارض آستیگماتیسم می باشد .

روش های درمان آستیگماتیسم

روش های درمان شامل استفاده از عینک، لنزهای چشمی و بعضی از جراحی های انکساری می باشد .

روش های اصلاح عیوب انکساری

در جدیدترین روش های اصلاح عیوب انکساری چشم می توان از عینک و لنزهای تماسی که رایج ترین روش های تصحیح عیوب انکساری است استفاده کرد . عینک و لنزهای تماسی با تمرکز کردن دوباره اشعه های نور بر روی شبکیه، در جهت جبران مشکل چشم بر می آید، جراحی انکساری به منظور تصحیح یا بهبود دید شماست . در جراحی انکساری چشم با تغییر شکل قرنیه یا سطح جلویی چشمان شما، قدرت تمرکز چشمان شما را تنظیم می کند . 

جراحی عیوب انکساری چشم

جراحی های عیوب انکساری و انتخاب بهترین روش به منظور برطرف کردن عیوب انکساری در هر فرد و با توجه به شرایط ویژه خود شخص قابل ارزیابی است . قبل از هر اقدامی بیماران باید به این نکته توجه کنند که افراد با شماره های چشم یکسان دارای شرایط مختلف چشمی از لحاظ ضخامت قرنیه، انحنای قرنیه و همچنین اندازه زاویه عمق بافتی با یکدیگر متفاوت هستند. پس باید به این نکته توجه کرد که روش های جراحی اصلاح عیوب انکساری مناسب برای یک فرد با یک شماره چشم ممکن است برای فرد دیگر با همان شماره چشم مناسب نباشد .

روش های شایع جراحی عیوب انکساری

جراحی لیزیک Lasik چشم

ترکیبی از لیزر اگزایمر و جراحی میکروسکوپی و لیزر اکسایمر است و در جهت اصلاح نزدیک بینی، دوربینی، آستیگماتیسم انجام می شود . در عمل لیزیک چشم با استفاده از یک وسیله تخصصی به نام میکروکراتوم که یک لایه بسیار نازک از قرنیه به صورت فلپ است برش داده شده و سپس لیزر اگزایمر به سطح زیرین این لایه فلپ تابانده می شود . در روش جراحی لیزیک چشم که توسط چشم پزشک متخصص انجام می وشد و شامل هزینه های متفاوتی است مقداری از ضخامت قرنیه به دلیل برداشتن فلپ که خود حکم پانسمان را دارد و نیز مقداری از ضخامت قرنیه به علت اگزایمر لیزر از ضخامت اولیه قرنیه کم می شود .

جراحی اپی لیزیک Epi Lasik

همانند PRK و Lasek می تواند جز اعمال سطحی قرنیه باشد . در این روش به نسبت Lasik ضخامت بافت قرنیه کمتر می شود و احتمال اینکه قرنیه نازک تر شود وجود دارد .

پی آر کی PRK :

در روش پی آر کی خارجی ترین لایه قرنیه که اپی تلیال قرنیه نام دارد برداشته شده و با استفاده از لیزر اگزایمر سطح قرنیه تراشیده می شود که در این روش عیوب انکساری اصلاح می شود .

مزایای پی آر کی PRK

کوتاه تر بودن زمان عمل نسبت به لیزیک

دقت بالا در اصلاح دید بویژه نزدیک بینی

نبودن عوارض ناشی از ایجاد فلپ

قابلیت انجام در قرنیه های نازک

معایب پی آر کی

ریزش اشک از یک تا 3 روز پس از جراحی

طولانی تر بودن زمان بهبود

حساسیت به نور تا 1 ماه پس از جراحی

دیدن هاله موقت و تاربینی تا چند هفته

دوره ترمیم طولانی تر از لیزیک است .

افزایش احتمال بروز کدورت قرنیه

 عمل لازک Lasek چشم

که روش تغییر یافته PRK است . در عمل لازک چشم، چشم پزشک از یک محلول جهت برداشت لایه اپی تلیوم قرنیه استفاده می شود پس از آن لیزر اگزایمر بر روی قرنیه تابیده می شود. در پایان جراحی لازک چشم از یک لنز تماسی به عنوان باند در اثر جهت تسریع در بهبود استفاده می شود . در عمل لازک چشم برای درمان آستیگماتیسم، دوربینی و نزدیک بینی استفاده میشود . روش لازک به جای عمل لیزیک در بیمارانی که قطر قرنیه آنها بسیار نازک است استفاده میشود . 

تفاوت جراحی لیزیک و لازک 

اولین تفاوت در جراحی لیزیک و لازک چشم در نحوه و میزان دسترسی جراح چشم پزشک به استروما، لایه میانی قرنیه چشم است . در جراحی لازک جراح با برداشتن لایه اپی تلیوم خارجی اقدام به تغییر شکل لایه زیرین می کند و پس از ایجاد تغییرات لازم در لایه میانی، دوباره اقدام به جایگذاری اپی تلیوم می نماید تا در مدت درمان از چشم محافظت کند . در جراحی لازک بیمار موظف است پس از عمل به مدت 4-3 روز از لنزهای تماسی استفاده کند . اما در جراحی لیزیک، جراح لایه ای نازک را از قرنیه بر می دارد و سپس با انجام تغییر شکل استروما، فلپ جایگذاری می شود .

تفاوت بعدی که می توان بین جراحی لیزیک و لازک قائل شد در فرآیند بهبود آنهاست . بیمارانی که جراحی لازک را انجام داده اند به مدت یک الی دو هفته زمان نیاز دارند تا چشم بیمار بهبود یابد . در روزهای اولیه بیمار احساس ناراحتی در چشم احساس می کند و باید تا چند هفته از قطره چشمی استفاده کنند .

مزایای عمل جراحی لازک چشم

در عمل لازک چشم می توان از روش های متداول جراحی چشم به صورت همزمان استفاده کرد یعنی عمل لیزیک و پی آر کی به صورت همزمان استفاده می شود . که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1. در جراحی به روش لازک خشکی چشم و همچنین آسیبی که به قرنیه زده می شود که ناشی از جراحی لازک نسبت به روش های دیگر بسیار کمتر است .
2. مدت زمان جراحی در حدود چند دقیقه به طول می انجامد .
3. اعصاب قرنیه کمتر دچار آسیب می شود .

معایب عمل جراحی لازک چشم

از معایب جراحی لازک چشم می توان به مدت زمان بهبود و بازگشت به دید عادی در روش لازک اشاره کرد که در مقایسه با عمل لیزیک طولانی تر است . در این روش دوره بهبود به مدت یک تا دو هفته به طول می انجامد که بسیار شبیه به دوره PRK است .

در جراحی لازک نسبت به جراحی لیزیک درد و ناراحتی بسیار بیشتر است . که در این روش به منظور جلوگیری از پلک زدن، بیمار باید به مدت 4-3 روز از لنزهای تماسی استفاده کند .

عوارض احتمالی عمل جراحی لازک چشم

بیمار به مدت 1 تا 4 روز احساس وجود یک جسم خارجی را در چشم خود دارد .

بیمار به مدت حداکثر 12 ماه احساس کاهش موقتی دید در نور کم را دارد .

بیمار به مدت حداکثر 6 ماه باید از قطره های مرطوب کننده استفاده کند تا دچار خشکی چشم نشود .

بیمار به مدت 6 تا 9 ماه احساس تاری در دید و همچنین دید مه آلود دارد .

چه افرادی مناسب جراحی عیوب انکساری هستند ؟
افرادی که علاقه مند به کاهش وابستگی به عینک و یا لنز تماسی هستند، همچنین ثابت ماندن نمره چشم، عینک و یا لنز تماسی می باشند مناسب جراحی عیوب انکساری هستند . افرادی که سن آنها بالای 18 سال است کاندیدای جراحی عیوب انکساری می باشند